NASA synon ta ktheje Henen ne planet te vizitueshem
Drejtuesi i NASA-s Jim Bridenstine ka një vizion për eksplorimin e vazhdueshëm dhe të qëndrueshëm të Hënës nisur nga gjetjet e ujit në këtë planet.
Ai gjithashtu citon ekzistencën e ujit në sipërfaqen hënore si një çelës kyç për shanset për një sukses të këtij objektivi. "Ne e dimë se ka qindra miliarda ton akull ujë në sipërfaqen e hënës", tha Bridenstine në një intervistë në Reuters TV në Uashington të martën, një ditë pasi NASA zbuloi analizën e saj të të dhënave të mbledhura nga orbita hënore nga një anije kozmike nga India. Gjetjet, botuar të hënën, shënojnë herën e parë që shkencëtarët kanë konfirmuar nga vëzhgimi i drejtpërdrejtë praninë e ujit në sipërfaqen e hënës, në qindra copa akulli të depozituar në vendet më të errëta dhe më të ftohta të rajoneve të saj polare. Zbulimi përmban implikime të mundimshme të përpjekjeve për t'i kthyer njerëzit në Hënë për herë të parë në gjysmë shekulli. Prania e ujit ofron një burim potencialisht të vlefshëm jo vetëm për të pirë, por edhe për prodhimin e karburantit të raketave dhe oksigjenit për të marrë frymë.
Bridenstine dhe një kongresmen i Oklahomës, foli për 'qindra miliarda ton' ujë në gjendje të ngrirë që ai tha se tani konsideroheshin si të disponueshme në sipërfaqen hënore. Por mbetet shumë për t'u mësuar. Shkencëtari i NASA-s Sarah Noble tha për Reuters se ende nuk dihet akoma se sa akulli është aktualisht i pranishëm në hënë dhe sa e lehtë do të ishte nxjerrja në sasi të mjaftueshme për përdorim praktik. "Ne kemi shumë modele që na japin përgjigje të ndryshme. Për momentin nuk mund ta dimë se sa ujë ka, "tha ajo, duke shtuar se së fundmi do të meren të dhëna nga eksplorimet të sipërfaqes të kryera nga landerat apo roverat të cilat janë pajisje eksploruese të dërguara nga NASA në Hënë, të dhëna të cilat janë marrë nga më shumë se një vend për të kryer më pas një zbulim më të qartë. Shumica e ujit të ngrirë ekzistenca e së cilit sapo është konfirmuar gjendet e përqëndruar në hijet e kratereve në të dy polet, ku temperatura kurrë nuk ngrihet më lartë se minus-250 gradë Fahrenheit.
Megjithëse hëna ka kohë që besohet të jetë tërësisht e thatë ose pothuajse e lirë nga lagështia, shkencëtarët kanë gjetur dëshmi në rritje në vitet e fundit se në këtë planet ekziston uji. Një raketë e NASA-s dërgoi përplasje në një krater hënor në hije të përhershëm pranë polit jugor të hënës në vitin 2009, duke goditur një tufë materiali nga brendësia e sipërfaqes e cila përmbante ujë. Një studim i publikuar vitin e ardhshëm në Proceset e Akademisë Kombëtare të Shkencave konkludoi se uji ka gjasa të jetë përhapur në brendësinë shkëmbore të hënës, në përqendrime që variojnë nga 64 pjesë në miliardë deri në pesë pjesë për milion. Bridenstine foli për Reuters rreth krijimit të gjeneratës së ardhshme të eksplorimit hënor një "ndërmarrje të qëndrueshme", duke përdorur raketa dhe automjete të tjera hapësinore që mund të përdoreshin vazhdimisht në sipërfaqen e planetit."Ne duam një stacion hapësinor rreth hënës për të qenë atje për një periudhë shumë të gjatë kohe dhe ne duam që mjetet hapësinore të shkojnë para dhe pas dhe me radhë mes stacionit hapësinor rreth hënës dhe në sipërfaqen e saj", tha Bridenstine. Programi i mëparshëm i NASA-s për eksplorimin e hënës nga njerëzit përfundoi me misionin Apollo 17 në vitin 1972.
Trump dhjetorin e kaluar njoftoi rreth qëllimit të dërgimit të astronautëve amerikanë në hënë, me synim përfundimtar të krijimit të "një themeli për një mision përfundimtar në Mars". Propozimi buxhetor i administratës Trump për 19.9 miliard dollarë për NASA për vitin fiskal që fillon më 1 tetor, përfshin 10.5 miliardë dollarë për eksplorimin e hapësirës nga ana e njerëzve. Buxheti mbështet zhvillimin e raketës së re Space Launch System të NASA-s dhe anijen e Orionit e projektuar për të mbajtur një ekuipazh në hapësirë. Administrata parashikoi një fluturim provë SLS/Orion rreth hënës pa ekuipazh në vitin 2020, pasuar nga një mision fluturimi me një ekuipazh në vitin 2023. Si pjesë e propozimit të buxhetit, NASA po planifikon gjithashtu të ndërtojë Lunar Orbital Platform Gateway, një stacion hapësinor në orbitën e hënës i cili mendohet se do të jetë gati në vitet 2020. NASA tha se njësia e fuqisë dhe propulsionit, elementi i saj fillestar, synon të fillojë në vitin 2022. Në maj, NASA anuloi një rover hënor që ishte në zhvillim e sipër, një projekt i parashikuar si mision i parë për të dërguar minierat diku tjetër përveç Tokës.
Më të lexuarat
